“เฉกอาหมัด จุฬาราชมนตรี คนแรก บนแผ่นดินสยาม” ep 1

“เฉกอาหมัด จุฬาราชมนตรี คนแรก บนแผ่นดินสยาม”
# คัดจาก “เจ้าพระยาบวรราชนายก กับ ประวัติศาสตร์สยาม”
รวมคำบรรยายและบทความทางวิชาการ 15 พค.2537ณ ห้องประชุมศูนย์ศึกษาประวัติศาสตร์ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
จัดโดยศูนย์วัฒนธรรม สาธารณรัฐอิสลามแห่งอิหร่าน กรุงเทพฯ

ep 1 เดิมมา

เรื่องราวประวัติศาสตร์ของผู้นำมุสลิมจากเปอรเซีย ซึ่งเดินทางเข้าอยุธยาในรัชสมัยพระเจ้าทรงธรรม โดยมีบทบาทในเรื่องการค้าขาย ด้วยความสามารถในการต่อรองเรียกร้องในการค้าการขายที่สำคัญสามารถติดต่อสื่อสารกับบรรดาพ่อค้ากลางทางทะเลได้เป็นอย่างดี เพราะเป็นอาชีพหลักที่สร้างมาตั้งแต่ต้น และเมื่อเข้าสู่แผ่นดินสยามในระหว่างที่เศรษฐกิจกำลังเฟื่องฟู ได้เฝ้าใกล้ชิดต่อมาจนได้เป็นตัวแทนของพระมหากษัตริย์ทำการค้าขายชนิดที่เรียกว่าทำกำไรให้กับแผ่นดิน ได้มากมาย รักษาคุณประโยชน์ของแผ่นดิน
ดังนั้นความเป็นเฉกอาหมัด เริ่มจากแขกต่างหน้า มาเป็นแขกคุ้นหน้า และสุดท้ายก็เป็นขุนนางในชั้นสูง เฉกอาหมัดและพวกชาวเปอร์เซียของเขาเข้ามาอาศัยพึ่งพระบรมโพธิสมภารของพระเจ้าแผ่นดินไทย ด้วย
การค้าขายและกลายเป็นคนโปรดไม่นานนัก มักเดินทางไปไหนมาไหนก็แต่งตัวอย่างวิลิศมาหราตามรูปแบบการแต่งตัวของชาวเปอร์เซีย ที่เน้นความรุ่มรวยและโอ่อ่า ชาวบ้านร้านช่องเห็นก็เป็นต้องชื่นชมและชื่นชอบ

(คัดจากตัวหนังสือเดิม) เดิมท่านมหาเศรษฐีมะหง่น สองคนพี่น้องเป็นชนที่นับถือศาสนา
อิซ์ลาม เป็นแขกชาติมะหง่น(แขกจ้าวเซน) เป็นชาวเมืองกุหนี้  มีถิ่นถานที่อยู่ในแผ่นดินอะหรับ (เนื่องในประเทศอินเดียร์)
ท่านมหาเศรษฐีแขกมะหง่นสองคนพี่น้องนั้นท่านผู้เป็นพี่ชายมวยนาม ว่าดังนี้ “เฉกอะฮ์หมัด” ท่านผู้เป็นน้องมีชื่อว่าดังนี้ “โมฮัมหมัดซะอิด”
เท่านทั้งสองคนพี่น้องนี้เป็นหัวหน้าพวกพ่อค้าใหญ่ฝ่ายแขกพานิชกรรมทั้งปวง ท่าน
ทั้งสองนั้นเป็นต้นเหตุการณ์ออกความคิดที่พาพวกพานิชแขกชาติมะหง่น (จ้าวเซน)
นำเข้ามาตั้งห้างค้าขายอยู่ที่ในกรุงเทพมหานครบวรทวาราวดีศรีอยุธยาประเทศสยาม
ฝ่ายกลาง ณ ที่ตำบลน่าที่เกาะหนองโสนเมื่อลุจุลศักราช ๖๔ ปีขาลจัตวาศก”  ในต้น
แผ่นดินพระบาทสมเด็จ พระเจ้าบรมราชาทรงธรรมมหาประเสริฐ ซึ่งเป็นพระเจ้าแผ่น
ดินที่ ๒๒ พระองค์ในกรุงศรีอยุธยา
อนึ่งท่านมหาเศรษฐีสองคนพี่น้องนี้ ได้ตั้งบ้านเรือน อยู่ที่ตำบลชื่อว่าดังนี้ “ท่ากายี” ๆ เป็นถิ่นที่ใกล้พระมหานครศรีอยุธยา ท่านทั้งสองพี่น้องนี้ได้มีเงินทุนมาแต่ที่เมืองนอกประมาณหมื่นชั่ง ได้มาตั้งห้างรับซื้อสรรพสินค้าของป่าในแผ่นดิน
สยามตามที่ราษฎรหามาขายส่งให้ ได้รับบรรทุกเรือสลุบแขกออกไปจำหน่าย
ที่เมืองต่างประเทศ แล้วท่านทั้งสองพี่น้องได้สั่งนายเรือสลุบให้เลือกหาซื้อสิ่งของต้องประสงค์ของชาวสยามกับของประหลาดต่าง ๆ ในเมืองนาๆ ประเทศจัดหาเข้ามาขายให้แก่ชนชาวสยาม จนมีกำไรมากหากเจียนเป็นมหาเศรษฐีขึ้นในกรุงศรีอยุธยาอีกแห่งหนึ่ง แต่ท่านทั้งสองพี่น้องนี้มีการประกอปรกิจคิดอ่านกระทำ
พานิชยกรรม มาช้านานจนการค้าขายของท่านนั้นก็บริบูรณ์ด้วยผลประโยชน์มาก
หากมีทรัพย์สมบัติบริบูรณ์เพิ่มพลไปด้วยศฤงฆารบริวารมหาสถานเป็นมหันตะ
เศรษฐีใหญ่ในกรุงศรีอยุธยามหานครมาช้านาน จนที่บ้านของท่านทั้งสองพี่น้องนี้
มีนามปรากฏเรียกว่าดังนี้ “บ้านแขกใหญ่” บางที่เรียกว่าดังนี้ “บ้านตึกแขก”
บางทีก็เรียกว่าดังนี้ “บ้านรั้วอิฐ” (เพราะก่อกำแพงล้อมบ้านด้วยอิฐถือปูน)
บางที่ก็เรียกว่าดังนี้ “บ้านแขกกระจ้าวเซน” แต่ในรั้วงานราชการบัตรหมาย

#ขอบคุณภาพจาก ศิลปวัฒนธรรม ฉ.พิเศษ ผู้นำมุสลิม จุฬาราชมนตรีคนแรกในสยาม