พันตำรวจเอก ทวี สอดส่อง ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อ และ เลขาธิการพรรคประชาชาติ ได้เดินทางลงพื้นที่ หมู่ที่ 1 บ้านปาเระ ตำบลบาราโหม อำเภอเมือง จังหวัดปัตตานี บริเวณ สุสานราชินี 3 พี่น้อง ซึ่งเป็นที่ฝังพระศพของเจ้าเมืองปัตตานีสามพระองค์ ได้แก่ รายาฮีเยา รายาบีรู และรายาอูงู ทั้งสามพระองค์ เป็นธิดาของสุลต่านมันศูร ซาห์ ได้รับ การแต่งตั้งเป็นเจ้าเมืองปัตตานีต่อเนื่องทั้งสามพระองค์ ในสมัยรายาฮีเยาถือว่า เป็นยุคทองด้านการค้ากับต่างประเทศ เนื่องจากเปิดความสัมพันธ์ทางการค้า และการทูตกับญี่ปุ่นและในเวลาต่อมาได้อนุญาตให้ฮอลันดา ชาวสเปนและ อังกฤษเข้ามาค้าขายในเมืองปัตตานีได้ พร้อมเผยควร มีการทำป้ายบรรยาย 3 ภาษา
พ.ต.อ.ทวี ได้กล่าวว่า ได้มีโอกาสไปที่ สุสานราชินี 3 พี่น้อง ต้องยอมรับว่า ถ้าจะพูดถึงความรุ่งเรืองของสตรี ในยุคที่สูงสุดก็คือในยุคที่ สตรีของปัตตานี ได้เป็นราชินี ได้ไปถ่ายรูป ที่หลุ่มฝั่งศพราชินี ได้แก่ รายาฮีเยา รายาบีรู และรายาอูงู อยากฝากท่านนายอำเภอ ท่านกำนัน ปรากฏว่า ป้ายบรรยายที่สุสาน ราชินี ทั้งสามพี่น้อง จริงมีอายุประมาณ 438 ปี อย่างน้อยและเป็นยุคที่สร้างความเจริญรุ่งเรืองให้กับจังหวัดปัตตานีก็คือ ภายใต้การนำของสตรี ปรากฏว่าที่ป้ายภาษาไทย ไม่มีภาษามลายู ที่สำคัญ ที่หลุ่มฝั่งศพ รายาฮีเยา จะเขียนระบุชัดว่า อยู่ระหว่างช่วง พ.ศ.2127 -2159 เป็นราชินีอยู่ 32 ปี แต่ปรากฏว่าป้าย บรรยายกลับเขียนว่าท่านปฺนราชินี อยู่ระหว่าง 2127—2129 ท่านเป็นราชินี 2 ปี ซึ่งมันต่างกัน
สิ่งที่อยากเรียนวันนี้ สตรีมีความสำคัญ ที่ย้อนไปเมื่อ 400 กว่าปีเพราะ ปกติเราไม่ชอบพูดว่า เวลาเราจะพัฒนาปัตตานี จะพัฒนาสามจังหวัดเราก็จะขอพัฒนาไปในอดีต เพราะในยุคนั้น เป็นยุคที่เจริญรุ่งเรืองที่สุด มีต่างประเทศมาเจริญสัมพันธ์ไมตรี มีการค้าขาย สินค้าที่มีชื่อเสียงสูงสุด ของปัตตานี ก็เป็นสินค้า ด้านเทคโนโลยี ก็คือปืนใหญ่ของปัตตานี ที่แสดงถึงความยิ่งใหญ่ ในการพัฒนาเทคโนโลยี
ซึ่งวันนี้ เทคโนโลยีมีความสำคัญ แต่พอมาถึงวันนี้ ท่านทราบไม่ว่า ปัตตานีเป็นจังหวัดที่ยากจนที่สุด ปัตตานีเป็นจังหวัดที่มีความเหลือมล่ำที่สุด ปัตตานีเป็นจังหวัดที่ได้รับผลกระทบ ด้านคุณภาพชีวิตสูงสุด เราคงไม่ไปโทษใคร แต่ผมอยากจะพูดว่า การที่คนที่มีหน้าที่รับผิดชอบ หรือมีอามานะ รู้อยู่แล้วว่าปัตตานี มีความยากจนอยู่ตลอด แล้วให้ส่งต่อความยากจน ความยากล้ำบาก จากรุ่นสู่รุน ยังมองไม่เห็นถึงอานาคต อดีต เป็นบทเรียนและเรามีอดีตเป็นบทเรียนก็คือ เรามีผู้นำที่สร้างความเจริญให้ปัตตานี ก็คือ 3 ราชินี ทีพวกเราทราบกันดี แต่ปัจจุบัน และอนาคต คือความรับผิดชอบ เราก็ต้องโทษผู้รับผิดชอบ อาจจะเป็นอำนาจทางการเมือง
