วันที่ 24 พ.ย. 2564 ผู้สื่อข่าวได้ลงพื้นที่ไปยังบ้านของนางสาวสุไลลา หะหลี อายุ 25 อยู่บ้านเลขที่ 91/1 ม.3 ต.ควนโนรี อ.โคกโพธิ์ จ.ปัตตานี ที่กำลังเรียนอยู่มหาวิยาลัยราชภัฏยะลา ปีที่3 ซึ่งต้องดิ้นรนชีวิต นำความรู้จากที่เรียน หันมาทำปุ๋ยไส้เดือนและเพาะเห็ดขาย เพื่อนำรายได้ส่งตัวเอง และหลานสาวอีก 2 คนเรียนให้จบ อีกทั้งยังต้องเลี้ยงแม่ที่อายุมากแล้ว ซึ่งครอบครัวนางสาวสุไลลาฐานะยากจน โดยมีพี่น้องทั้งหมด 8 คน เธอเป็นคนสุดท้อง ส่วนที่เหลือแยกย้ายไปมีครอบครัวกันหมด ปัจจุบันอยู่กับแม่ พี่สาว 1 คน และหลานสาวอีก 2 คน
สำหรับนางสาวสุไลลาได้ทำปุ๋ยมูลไส้เดือนแท้ และเพาะเห็ดขาย มานากว่า 3 ปีแล้ว โดยไม่มีโรงงาน ไม่มีเครื่องจักร ใช้พื้นที่ของบ้านเป็นที่ผสมวัตถุดิบ โดยใช้วิถีแบบบ้านๆ ใช้กะละมัง และใช้มือผสมปุ๋ย และทำก้อนเห็ด ก่อนบรรจุใส่ถุง โดยจ้างชาวบ้านที่ลำบากมาทำงาน เมื่อมีลูกค้าสั่ง เธอกับคนงาน ต้องใช้รถจักรยานยนต์ บรรทุกปุ๋ยและเห็ด น้ำหนักไม่ต่ำกว่า 60 กก. เพื่อส่งตามที่ต่างๆ ทั้ง จ.ยะลา และ จ.นราธิวาส แม้ไม่มีรถยนต์แต่เธอก็ยังสู้ชีวิตโดยมีพี่สาวคนสำคัญค่อยให้ทุนและกำลังใจเสมอมา
สำหรับธุรกิจของเธอ เริ่มต้นแทบไม่มีลูกค้าสั่งสินค้าเลย บางวันก็ขายไม่ได้ เธอจึงต้องพึ่งโซเซียลในการขายสินค้า และก็เริ่มที่จะขายได้ ส่วนรายได้รวมกับต้นทุน แต่ละเดือนไม่แน่นอน บางเดือนก็หมื่นกว่าบาท บางเดือนก็สองหมื่นบาท แต่เธอต้องนำเงินที่ได้มานั้น มาใช้จ่ายในส่วนต่างๆ ทั้งใช้จ่ายในการเลี้ยงดูแม่ ค่าเรียนตนเอง และหลานสาวอีก 2 คน และค่าจ้างคนงานอีกด้วย โดยเธอมีความหวังสักวันจะต้องมีรถยนต์ของตนเองเพื่อไปส่งสินค้า ประกอบกับอยากให้ชาวบ้านมีรายได้ และที่สำคัญจะนำความรู้ที่เรียนมาส่งต่อให้ชาวบ้าน และหลานสาวของตนให้สามารถไปต่อยอด และเติบโต มีงานทำ มีเงิน และไม่ต้องลำบากอีก เนื่องจากพื้นที่ ต.ควนโนรี อ.โคกโพธิ์ จ.ปัตตานี ยังมีประชาชนเป็นจำนวนมากที่ลำบาก หลายคนไม่มีงานทำจนถึงปัจจุบันนี้
อย่างไรก็ตาม เธอขายปุ๋ยและก้อนเห็ดมีราคาไม่แพง โดยปุ๋ยมูลใส้เดือนขายถุงเล็ก 25 บาท ถุงใหญ่ 35 บาท เห็ดก้อนละ 10 บาท สามารถสั่งซื้อผ่านเฟสบุ๊กเพจ boss เกษตร หรือโทร 0889162252
นางสาวสุไลลา หะหลี กล่าวว่า สาเหตุที่ต้องมาทำปุ๋ยและก้อนเห็น เพราะอยากมีรายได้เสริมในช่วงกำลังเรียน ลดภาระในครอบครัว อีกทั้งอยากให้หลานๆหรือชาวบ้านเรียนรู้สามารถไปต่อยอดทำขายเองได้ โดนเริ่มแรกได้ขอทุนจากพี่สาวมาทำก้อนเห็ด ต่อมาก็ขอทุนจากพี่สาวอีกครั้งเพื่อมาทำปุ๋ยมูลใส้เดือนขาย ที่ผ่านมาตนเต็มที่ในการทำปู๋ยมูลใส้เดือนมาก ครั้งแรกทำ 10 กาลามัง ปรากฏว่าขายไม่ได้เลย ทั้งโพสในเฟสบุ๊กขาย เดือนแล้วเดือนเล่ามีเพียงเจ้าเดียวที่สั่งซื้อ จึงเริ่มท้อ แต่ก็ยังสู้และเริ่มโพส และแชร์ไปยังเพจต่างๆที่คนสนใจเกี่ยวกับเกษตรก็เริ่มที่จะขายได้บ้าง
นางสาวสุไลลา หะหลี กล่าวอีกว่า ตลอดระยะเวลาที่ขายตนลำบากมาก เมื่อมีลูกค้าจากจังหวัดสงขลา จังหวัดยะลา และจังหวัดนราธิวาส สั่งซื้อ ตนก็ต้องใช้รถจักรยานยนต์ไปส่ง แม้มีปริมานปุ๋ย 100 ถุง มีก้อนเห็ด 100 ก้อน ตนก็ต้องพยายามขับไปส่งให้ได้ ซึ่งตนไปกับหลานสาว และเมื่อไปทุกครั้งก็จะลำบากมาก ต้องเจอกระทั้งแดดร้อน ฝนตก บางครั้งรถน้ำมันหมด แต่ต้องพยายามไปให้ได้ เพราะตนไม่มีรถกระบะ และไม่มีเงินที่จะซื้อรถกระบะได้ ตอนนี้ตนก็ขายได้เรื่อยๆ และไม่สามรถควบคุมเงินเพื่อที่จะซื้อรถกระบะ ยอมรับว่าขายได้ แต่ตนต้องนำเงินไปใช้จ่ายเลี้ยงดูแม่ และหลานสาวอีก2 คน อีกทั้งส่งตัวเองเรียนให้จบ
และอยากให้อาชีพของตนเป็นอาชีพที่กว้าง สามารถให้คนในชุมชนไปต่อยอดนำไปประกอบอาชีพได้ ไม่ใช่ว่าตนอยากได้กำไรเยอะ แต่อยากให้คนใน 3จังหวัดชายแดนภาคใต้ หรือคนพื้นที่อื่นๆหันมาสนใจด้านเกษตรเพื่อไปประกอบอาชีพต่อไป
