บทความโดย สมาน อู่งามสิน เรื่องเล่าจากคนขายหนังสือ
เรื่องเล่าท่านครูซูฟี นัสเรดดิน (Nasreddin)
ตอน “ใครรู้คนนั้นสอน”
นัสเรดดิน (Nasreddin) คือท่านครูซูฟีของชุมชน Aksehir จังหวัด Konya แห่งอนาโตเลีย เตอรกี ราวศตวรรษที่ 12-13 ที่ปราดเปรื่องในเรื่องปริศนาธรรม ท่านเป็นคนมีอารมณ์ขันและมักจะทำอะไรแปลกๆ เพื่อสั่งสอนผู้คน หนังสือ Nasreddin Hodja Alpay Kabacali ตีพิมพ์ที่เตอรกีเมื่อปี 1993 ได้ทำการรวบรวมเรื่องเล่าที่ผูกพันอยู่กับท่านไว้ถึง 83 เรื่อง
“ใครรู้คนนั้นสอน” เป็นเรื่องเล่าเรื่องหนึ่งที่เกี่ยวข้องกับเทศนาธรรม (คุฏบะฮ์) บนธรรมาสน์ (มิมบัร)ใน มัศยิดก่อนการละหมาดวันศุกร์ในตอนบ่าย
เรื่องมีอยู่ว่า ครั้งหนึ่งเมื่อถึงเวลาละหมาดวันศุกร์ ท่านครูซูฟี นัสเรดดิน (Nasseddin) ได้ขึ้นไปบนธรรมาสน์ (มิมบัร) และก่อนจะเริ่มเทศน์ ท่านถามสัปปุรุษที่มาชุมนุมรอกันอยู่ว่า “พวกท่านรู้ไหมว่าวันนี้ข้าพเจ้าจะเทศน์เรื่องอะไร” เหล่าสัปปุรุษพากันตอบว่า “ไม่ทราบครับ” ท่านครูซูฟี จึงกล่าวแก่สัปปุรุษทั้งหลายว่า “ถ้าพวกท่านไม่รู้ว่าข้าพเจ้าจะเทศน์เรื่องอะไร แล้วข้าพเจ้าจะเทศน์ได้ยังไง” หลังจากนั้นท่านครูซูฟีก็ลงจากธรรมาสน์ (มิมบัร) แล้วเดินจากไป
ศุกร์ต่อมา ท่านครูซูฟี นัสเรดดิน (Nasreddin) ก็ขึ้นไปบนธรรมาสน์ (มิมบัร) อีกและกล่าวถามสัปปุรุษที่มาชุมนุมรอกันอยู่ด้วยคำถามเดิม คราวนี้เหล่าสัปปุรุษพากันตอบเป็นเสียงเดียวว่า “ใช่ครับ พวกเรารู้” ท่านครูซูฟีจึงกล่าวกับพวกเขาก่อนจะลงจากธรรมาสน์แล้วเดินจากไปอีกครั้งหนึ่งว่า “ถ้ารู้กันแล้ว ข้าพเจ้าก็ไม่มีอะไรจะเทศน์อีก”
หลังจากนั้น เหล่าสัปปุรุษจึงปรึกษาหารือและตกลงกันว่า ถ้าท่านครูซูฟีมาถามคำถามเดิมอีกในวันศุกร์หน้า พวกเขาครึ่งหนึ่งจะตอบว่า “ใช่ครับ พวกเรารู้” ส่วนอีกครึ่งหนึ่งจะตอบว่า “ไม่ทราบครับ”
ศุกร์ต่อมา ท่านครูซูฟี นัสเรดดิน (Nasreddin) ก็ขึ้นไปบนธรรมาสน์ (มิมบัร) อีกครั้งหนึ่งและถามคำถามเดิมอีกครั้ง โดยเป็นไปตามที่ตกลงกันไว้ เหล่าสัปปุรุษครึ่งหนึ่งจึงพากันตอบท่านว่า “ใช่ครับ พวกเรารู้” และอีกครึ่งหนึ่งก็พากันตอบว่า “ไม่ทราบครับ”
เมื่อได้ยินดังนั้น ท่านครูซูฟี นัสเรดดิน (Nasreddin) จึงกล่าวแก่เหล่าสัปปุรุษทั้งหลายว่า “ถ้าเช่นนั้นก็ให้คนที่รู้ในหมู่พวกท่านสอนคนที่ไม่รู้ในหมู่พวกท่าน” แล้วก็อีกเช่นเคย ท่านครูซูฟี นัสเรดดิน (Nasreddin) ก็เดินจากไป
โดย สมาน อู่งามสิน.
