ชุมชนบ้านเจาะกะพ้อใน ตำบลกะรุบี อำเภอกะพ้อ จังหวัดปัตตานี เป็นชุมชนอนุรักษ์เทือกเขาบูโดที่น่าจับตามองเป็นอย่างยิ่ง ชุมชนแห่งนี้เริ่มต้นด้วยการรวมกลุ่มกัน ของทุกภาคส่วนในชุมชน ตั้งแต่ชาวบ้าน คุณครูอาจารย์ นักศึกษา ส่วนตำบลและท้องถิ่น ทุกคนต่างร่วมมือร่วมใจรวมกันตั้งเป็นกลุ่มชื่อว่า “กลุ่มชุมชนอนุรักษ์เทือกเขาบูโด” เพราะคำนึงถึงทรัพยากรของพื้นที่อันอุดมสมบูรณ์ และมีปัญหาเรื่องการล่าสัตว์ป่า และการทำลายป่า ตัดต้นไม้ อีกทั้งปัญหาต้นน้ำและอื่นๆอีก
หลังจากประชุม หารือกันจนได้ข้อสรุปว่า ชุมชนจะต้องสร้างสถานที่ชุมชนของพวกเขาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ ป่าอยู่กับชุมชน ชุมชนอยู่กับป่าให้ได้
และจากนั้นมา ชุมชนแห่งนี้ไม่เคยหยุดนิ่งในการพัฒนา มีการวางแผนที่จะปรับปรุงและบูรณาการชุมชน ผลักดันให้เกิดเป็นที่ท่องเที่ยวขึ้นเรื่อยๆ เริ่มตั้งแต่การตั้งคน วางบุคลากรที่มีจิตอาสา ตั้งใจในการพัฒนาสร้างสามัญสำนึกให้กับชุมชน และรวมกลุ่มกันขึ้นไปปรับทัศนียภาพและพัฒนาพื้นที่ บริเวณเชิง ภูเขาให้มีความอุดมสมบูรณ์มากขึ้น ชุมชนแห่งนี้มี ซึ่งมีทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสม ซึ่งสามารถนำไปสู่การพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวได้ไม่ยากเย็นนัก ปัจจุบันชุมชนแห่งนี้เริ่มมีความชัดเจน ในการเป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ของชุมชน ได้มีการแบ่งหน้าที่ให้สำหรับกลุ่มต่างๆอย่างชัดเจน มีสถานที่เป็นจุดสำคัญอยู่หลายแห่งไว้ต้อนรับนักท่องเที่ยว
จากนั้นจึงไปสู่การกระบวนการสร้างการเรียนรู้ให้กับชุมชน และเป็นพื้นที่เรียนรู้ต่างๆ ด้วยการร่วมมือจากภาคต่างๆ ทั้งจากภายใน และภายนอกจนมีการพัฒนาการที่ดีมากขึ้นเรื่อยๆ ล่าสุด มีการเรียนรู้ การอนุรักษ์รักษาป่า โดยการร่วมมือกัน กับ ทางผศ.ดร.บัณฑิต ไกรวิจิตร คณะมนุษยศาสตร์แขนงมานุษยวิทยา และ ดร.ปิยวรรณ ปิยะกาญจน แผนกวิชาภาษาจีน คณะ สังคมศาสตร์และมนุษศาสตร์ กับนักศึกษา 20 กว่า คนจากมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตปัตตานี พัฒนาป่าแบบยั่งยืน
นศ.จัดกิจกรรมเข้าไปในชุมชน และสร้างป้าย นำไปติดตั้ง เช่นป้ายบอก สัญลักษณ์และจุดสำคัญต่างๆ สำหรับจุดท่องเที่ยว ร่วมกันทำกับชาวบ้าน ได้รับการตอบรับเป็นอย่างดี
แหล่งทรัพยากรที่มีอยู่ในบริเวณแถบนี้อุดมไปด้วยป่าเขา ป่าไม้พื้นถิ่นและยังเป็นต้นน้ำสำคัญที่หล่อเลี้ยงชุมชน ที่สำคัญคือเป็นแหล่งเพาะพันธุ์นกเงือกพันธุ์หายาก สัตว์สงวน ที่ใกล้จะสูญพันธุ์ มีการเรียนรู้และหันมาป้องกันให้นกเงือกเหล่านี้ได้เข้ามาอาศัยอยู่แบบ ยั่งยืนต่อไป นกเงือกที่พบในป่าชุมชนแห่งนี้ ถูกค้นพบแล้วถึง 4 พันธุ์ในทั้งหมดที่มีอยู่ 13 พันธ์ ทั่วประเทศ และพวกมันจะเข้ามาผสมพันธุ์เพาะพันธุ์ในป่าภูเขาแถบนี้อยู่ทุกๆปี
ที่เป็นไฮไลท์ ในขณะนี้คือจุดกางเต้นท์ชมทะเลหมอก และชมดวงอาทิตย์ตก ที่สวยงามมากจุดหนึ่ง ซึ่งกำลังได้รับความสนใจจากนักท่องเที่ยว ที่ต่างหลั่งไหลเข้ามาเป็นจำนวนมาก สามารถชมได้ตลอดทั้งปี
อีกทั้งในบริเวณเชิงเขาแถบนี้ ยังมีการเส้นทางเดินป่าหลายเส้นทาง ไฮไลท์ ที่สำคัญที่สุดอีกแห่งหนึ่ง คือในช่วงตั้งแต่เดือน พฤศจิกายน- เดือน พฤษภาคม จะมีการท่องเที่ยวสำหรับเป็นจุดซุ่มดูนกเงือก สัตว์สงวนหายากที่ใกล้จะสูญพันธุ์ ซึ่งพวกมันมักจะมาทำรัง เพาะพันธ์ ผสมพันธ์สร้างสมาชิกใหม่อยู่ทุกๆปี
ซึ่งในครั้งนี้ ทีมงาน @ชายแดนใต้ ได้นำภาพมาฝากให้กับผู้ชม ได้อย่างไม่ผิดหวัง ทั้งจุดสำคัญทั้ง 2 ที่ คือ จุดชมวิว ดวงอาทิตย์ตก และ มาชมนกเงือก ซึ่งถือเป็นไฮไลท์สุดยอดจริงๆ
สำหรับใคร ที่สนใจจะมาท่องเที่ยวมายัง ตำบลกะรุบี อำเภอกะพ้อแห่งนี้แล้ว ต้องแจ้งและให้ชุมชนได้รับทราบก่อน สนใจติดต่อก่อนได้ที่ นายแวอุเซ็ง แต ปราชญ์ชาวบ้านตำบลกะรุบีเบอร์โทรติดต่อ 081 275 6642 และ เพจเฟสบุ๊ค ชมรมอนุรักษ์นกเงือก อ.กะพ้อได้ ทางชุมชนจะเตรียม ไกด์ชุมชน และชาวบ้านให้การต้อนรับ สามารถพักได้ทั้งแบบ Home stay และ กางเต้นท์ ทุกอย่างบริการ ทั้งที่พักและอาหารอย่างเป็นกันเอง เป็นทางเลือกสำหรับ นักท่องเที่ยวชื่นชอบธรรมชาติ และ เดินป่า ดูนก ทริปนี้ ต้องไม่ควรพลาดด้วยประการทั้งปวง
สุกรี มะดากะกุล บก.@ชายแดนใต้
